Polityka prywatności oraz Cookies

FUNDACJA POMOCY PRAWNEJ "TEMIDA"

Aktualności / BLOG

To nie prima aprilis – w dniu 31 marca 2020 roku po godzinie 22:00 w Dzienniku Ustaw RP opublikowano treść rozporządzenia, zmieniającego dotychczasowe ograniczenia w przemieszczeniu się. Część zmian zacznie obowiązywać już od 1 kwietnia 2020 roku!

Na wstępie wskazujemy, że w przeciwieństwie do innych źródeł internetowych nie opieramy swoich wpisów i publikacji na informacjach udostępnionych na konferencjach prasowych, gdyż te nie stanowią źródeł prawa. Zależy nam na rzetelności przekazywanych Państwu informacji, dlatego postanowiliśmy poczekać z analizą do momentu publikacji treści przepisów w Dzienniku Ustaw. Zgodnie bowiem z art. 88 ust. 1 Konstytucji RP, warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie.

Ograniczenia w przemieszczaniu się

Od 1 do 11 kwietnia 2020 roku zacznie obowiązywać zakaz korzystania z rowerów miejskich oraz zakaz korzystania z terenów zieleni pełniących funkcje publiczne, w tym parków, zieleńców, promenad, bulwarów, ogrodów botanicznych, zoologicznych, jordanowskich i zabytkowych, a także plaż. Zakaz ten nie dotyczy:

1) wykonywania czynności zawodowych, zadań służbowych lub pozarolniczej działalności gospodarczej, na podstawie umów zawartych w tym zakresie;

2) działań wynikających z konieczności ochrony zdrowia i życia ludzi oraz, wobec braku innych rozwiązań, zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego lub ochrony interesu publicznego;

3) wykonywania ochotniczo i bez wynagrodzenia świadczeń na rzecz przeciwdziałania skutkom COVID-19, w tym w ramach wolontariatu.

Nowością jest wprowadzenie dalszych ograniczeń w sposobie przemieszczania się.

Jak informowaliśmy we wcześniejszym artykule, w ramach dotychczasowego zakazu możliwe było poruszanie się dwóch osób w odległości nie mniejszej niż 1,5 m od siebie, a ograniczenie nie dotyczyło osób najbliższych. Obecnie, w przypadku gdy przemieszczanie się następuje:

a) pieszo – można poruszać się w odległości nie mniejszej niż 2 metry od siebie, chyba że zachowanie tej odległości nie jest możliwe ze względu na opiekę nad dzieckiem do ukończenia 13 roku życia lub nad osobą z orzeczeniem o niepełnosprawności lub osobą z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, lub osobą, która ze względu na stan zdrowia nie może poruszać się samodzielnie;

b) środkami publicznego transportu zbiorowego oraz pojazdami samochodowymi przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą – danym środkiem lub pojazdem można przewozić w tym samym czasie nie więcej osób, niż wynosi połowa miejsc siedzących. Tym samym zdecydowano o rozszerzeniu obowiązującego dotychczas zakazu również na pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu więcej niż 8 pasażerów (nie wliczając kierowcy).

Choć zapewne nie spodoba się to wielu młodym osobom, od 1 do 11 kwietnia 2020 roku zakazane będzie samodzielne przemieszczanie się osoby do ukończenia 18. roku życia. Osoby niepełnoletnie mogą obecnie przemieszczać się wyłącznie pod opieką osoby sprawującą władzę rodzicielską, opiekuna prawnego albo innej osoby dorosłej. Omawiane rozwiązanie zdaje się być niedopatrzeniem, gdyż dopuszcza możliwość przemieszczania się 17-latka pod opieką zaledwie o rok starszej osoby.

Z pozoru absurdalne wydaje się również nakazanie rodzinie i małżeństwom przemieszczania się w 2-metrowych odstępach. W sieci często podnoszony jest argument: skoro w domu przebywamy w odległości mniejszej niż 2 metry, to czemu mamy nie robić tego na ulicy i na zakupach? Oczywistym jest, że jeśli ktoś zostanie zarażony koronawirusem, to najprawdopodobniej spotka to również wszystkich pozostałych domowników. Nie możemy jednak zapominać o służbach porządkowych, które narażają dla nas swoje życie i zdrowie – wprowadzony zakaz zapewne ułatwi im pracę! Gdyby zakaz nie dotyczył rodzin, to przedstawiciele służb w każdym przypadku niezachowania wymaganej odległości musieliby legitymować przechodniów w celu sprawdzenia, czy rzeczywiście nie są one członkami rodziny lub osobami najbliższymi (zastanawiające jest, w jaki sposób w warunkach interwencji ulicznej miałoby nastąpić sprawdzenie, czy przechodnie nie pozostają we wspólnym pożyciu??). Pamiętajmy, że celem wprowadzenia przepisów, nawet z pozoru absurdalnych, jest dbałość o nasze zdrowie i życie.

Ograniczenia dot. ilości osób w sklepach i na poczcie

Od 1 do 11 kwietnia 2020 r. w obiektach handlowych (w tym w galeriach handlowych) może przebywać w tym samym czasie nie więcej niż:

1) 3 klientów na jedno stanowisko kasowe, z tym że w godzinach 10.00 – 12.00 mogą to być wyłącznie osoby powyżej 65. roku życia;

2) 3 klientów na jedno miejsce prowadzenia sprzedaży – w przypadku handlu na straganie lub targowisku.

Z kolei w placówkach pocztowych dopuszczalna liczba osób przebywających w tym samym czasie w jednej placówce nie może być większa niż 2 osoby na jedno miejsce obsługi klienta.

Warto dodać, że do 11 kwietnia 2020 r. robiący zakupy będą zobowiązani nosić jednorazowe rękawiczki. Owe rękawiczki, wraz ze środkami do dezynfekcji rąk, będą musiały zapewnić poszczególne placówki handlowe lub usługowe. Rozwiązanie to, polegające na przerzuceniu na przedsiębiorców ciężaru zapewnienia dostępności środków ochrony, należy uznać za korzystne jako chroniące prawa konsumentów. Dodatkowo, w obiektach handlowych konieczna będzie dezynfekcja stanowiska obsługi lub stanowiska kasowa – po każdym kliencie.

Ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej – w tym sklepów

Na mocy komentowanego rozporządzenia, oprócz dotychczasowych ograniczeń, czasowo CAŁKOWICIE, do odwołania zakazano prowadzenia działalności związanej z fryzjerstwem i pozostałymi zabiegami kosmetycznymi, usługowej związanej z poprawą kondycji fizycznej, a także związanej z prowadzeniem usług hotelarskich – tutaj z wyłączeniem realizacji usług polegających na zapewnieniu miejsca zakwaterowania dla osób objętych kwarantanną lub izolacją, wykonujących zawód medyczny, a także w związku z wykonywaniem przez wymienione osoby czynności zawodowych lub zadań służbowych, lub pozarolniczej działalności gospodarczej, lub prowadzenia działalności rolniczej. Całkowite zakazanie działalności w ocenie autora może oznaczać również zakaz dojazdu do klientów. Z kolei goście hotelowi muszą się wykwaterować i wrócić do domów do dnia 2 kwietnia 2020 roku.

Rozporządzenie rozszerzyło również podlegający ograniczeniu zakres działalności w zakresie handlu detalicznego prowadzonego w galeriach handlowych. Choć zmiana na pierwszy rzut oka wydaje się być kosmetyczna, gdyż wcześniejsze rozporządzenie wyliczało w sposób szczegółowy rodzaje branż podlegających ograniczeniu, tym razem zdecydowano się na wprowadzenie ograniczenia jako zasady, zaś jako dopuszczalne wyjątki wskazano najemców powierzchni galerii, których przeważająca działalność polega na:

1. sprzedaży: żywności, produktów kosmetycznych innych niż przeznaczone do perfumowania lub upiększania, artykułów toaletowych, środków czystości, produktów leczniczych, wyrobów medycznych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, gazet, artykułów budowlanych lub remontowych, artykułów dla zwierząt domowych, paliw.

2. świadczeniu usług: medycznych, bankowych, pocztowych, ubezpieczeniowych, pralniczych lub gastronomicznych polegających jedynie na przygotowywaniu i dostarczaniu żywności.

Powyższe wyliczenie może być zaskakujące w przypadku sklepów budowlanych, bowiem zgodnie z doniesieniami medialnymi te miały zostać całkowicie zamknięte od dnia 1 kwietnia. Nowe rozporządzenie wprowadziło w stosunku do tych sklepów inne ograniczenie – do dnia 11 kwietnia zostaną one zamknięte, lecz tylko w sobotę i niedzielę.

Swoistą nowością jest wprowadzenie ograniczenia wykonywania działalności polegającej na zaprzestaniu:

1. udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu leczenia stomatologicznego w pojazdach (dentobusach), z wyjątkiem świadczeń udzielanych w związku z przeciwdziałaniem COVID-19;

2. sprawowania opieki stomatologicznej.

„Nowe” obowiązki pracodawców

Zgodnie z przepisami rozporządzenia, od 2 do 11 kwietnia 2020 roku zakłady pracy (rozporządzenie nie wymienia które dokładnie, należy zatem przyjąć że wszystkie) są obowiązane zapewnić osobom zatrudnionym (niezależnie od podstawy zatrudnienia) jednorazowe rękawiczki lub środki do dezynfekcji rąk, a także odległość pomiędzy stanowiskami pracy wynoszącą co najmniej 1,5 m. 

Miłosz Rabczyński - adwokat